Πώς τα βακτήρια στο έντερο μου επηρεάζουν τον ύπνο μου;

Έρευνες υποδηλώνουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ ενός υγιούς εντέρου και του ύπνου.

Το έντερο φαίνεται να έχει αρκετούς μηχανισμούς σηματοδότησης που του επιτρέπουν να επικοινωνεί με τον εγκέφαλο με τρόπους που μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση, την όρεξη, το επίπεδο άγχους και — το μαντέψατε — τον ύπνο ενός ατόμου.

Φαίνεται ότι κάθε εβδομάδα μια νέα μελέτη προσφέρει νέες γνώσεις για το μικροβίωμα του εντέρου , την κοινότητα των τρισεκατομμυρίων βακτηρίων που βρίσκονται στο πεπτικό σύστημα κάθε ατόμου. Κατά την τελευταία δεκαετία, η έρευνα για το μικροβίωμα και τον ρόλο του στην ανθρώπινη υγεία ήταν ένας από τους πιο αποκαλυπτικούς τομείς της ιατρικής επιστήμης.

Τώρα υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις για τη σύνδεση του μικροβιώματος του εντέρου με τον ύπνο. Αλλά για να καταλάβετε γιατί αυτό που συμβαίνει στο έντερο μπορεί να έχει σχέση με τον ύπνο, είναι πρώτα σημαντικό να γνωρίζετε ότι το έντερο σας έχει πραγματικά στενή σχέση με τον εγκέφαλό σας.

Ο εγκέφαλός σας και το έντερο σας γνωρίζονται αρκετά καλά
Οι ειδικοί που μελετούν το μικροβίωμα λένε ότι αυτό που υπάρχει στο έντερό  επηρεάζει τον ύπνο  σε αυτό που αποκαλούν «άξονα εντέρου-εγκεφάλου», σύμφωνα με έρευνα .

Ο εγκέφαλος είναι το κέντρο εντολών του σώματος, επομένως στέλνει και λαμβάνει συνεχώς πληροφορίες από κάθε ένα από τα μέρη και τα συστήματα του σώματος. Αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι η σύνδεση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου είναι ιδιαίτερα ισχυρή και περίπλοκη, τονίζει καθηγητής ιατρικής, φυσιολογίας και ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες και συγγραφέας του The Mind-Gut Connection, Emeran Mayer. 

Ο Δρ Mayer λέει ότι οι μικροοργανισμοί του εντέρου φαίνεται να διαθέτουν αρκετούς μηχανισμούς σηματοδότησης που τους επιτρέπουν να επικοινωνούν με τον εγκέφαλο με τρόπους που μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση, την όρεξη, το επίπεδο στρες και πολλά άλλα. «Μία από τις υποθέσεις μας είναι ότι αυτά τα βακτήρια παράγουν μεταβολίτες που επιστρέφουν στον εγκέφαλο», λέει. (Οι μεταβολίτες είναι μικρά μόρια που προκύπτουν από τη διάσπαση των τροφίμων.) Μια άλλη πιθανότητα, λέει, είναι ότι τα βακτήρια του εντέρου πυροδοτούν την απελευθέρωση χημικών ουσιών του ανοσοποιητικού συστήματος, τις οποίες ο εγκέφαλος ανιχνεύει και αντιδρά.

Ενώ οι ερευνητές εξακολουθούν να διευθετούν τις λεπτές λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο αλληλεπίδρασης του εγκεφάλου και του εντέρου, ο Mayer λέει ότι αυτό που έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής είναι ότι ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στις αλλαγές στο μικροβίωμα. Και κατά συνέπεια, οι αλλαγές στο μικροβίωμα φαίνεται να σχετίζονται με τον ύπνο.

Ύπνος και έντερο.

Η σύνθεση του μικροβιώματος κυμαίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας και αυτές οι διακυμάνσεις παίζουν ρόλο στον προγραμματισμό ορισμένων από τα γονίδια ύπνου του σώματος, σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2019 στο περιοδικό EMBO Reports . Μερικά από αυτά τα γονίδια ύπνου ρυθμίζουν τους κιρκάδιους κύκλους του σώματος , που είναι σαν τα εσωτερικά ρολόγια τα οποία δίνουν κατεύθυνση στο σώμα πότε είναι ώρα να νιώσει κούραση ή εγρήγορση.

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 στο PLoS One εξέτασε πώς το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει διαφορετικά μέτρα ύπνου. Η ερευνητική ομάδα ποσοτικοποίησε και συνέκρινε αυτές τις μετρήσεις ύπνου με το μικροβίωμα του εντέρου 26 ενηλίκων ανδρών. Εντόπισαν μια σχέση μεταξύ της σύνθεσης του μικροβιώματος του εντέρου, των προτύπων ύπνου, του ανοσοποιητικού συστήματος και της γνωστικής ικανότητας. Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι η συνολική ποικιλομορφία μικροβιώματος έπαιξε ρόλο στην αύξηση της αποτελεσματικότητας του ύπνου και του συνολικού χρόνου ύπνου.

Βακτήρια και ύπνος
Ορισμένοι τύποι βακτηρίων μπορεί επίσης να συνδέονται με καλύτερο ύπνο.

Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2022 στο περιοδικό Sleep , οι ερευνητές εξέτασαν τον ρόλο του μικροβιώματος του εντέρου στα πρότυπα ύπνου σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Βρήκαν ότι συγκεκριμένα βακτήρια μπορεί να ρυθμίζουν τον ύπνο ρυθμίζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος ελέγχει τις χημικές διεργασίες στο σώμα και το ανοσοποιητικό σύστημα. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά με υψηλή συγκέντρωση βακτηρίων bifidobacterium είχαν περισσότερο χρόνο ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Επιπλέον, τα βακτηρίδια βακτηριοειδών ήταν υψηλότερα σε παιδιά που κοιμόντουσαν περισσότερο χρόνο σε σύγκριση με την ώρα στο κρεβάτι που προσπαθούσαν να κοιμηθούν. Αυτά τα παιδιά είχαν επίσης λιγότερες περιόδους εγρήγορσης αφού αρχικά είχαν αποκοιμηθεί.

Η έρευνα έχει βρει ότι η μεγαλύτερη ποικιλομορφία στα βακτήρια του εντέρου είναι προστατευτική έναντι άλλων προβλημάτων υγείας, όπως η παχυσαρκία, οι γαστρεντερικές παθήσεις , ορισμένοι καρκίνοι και νευρολογικές διαταραχές, επίσης.

Οι εργαζόμενοι σε βάρδιες, για παράδειγμα, αναφέρουν ότι παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά ασθενειών, όπως διαβήτη τύπου 2 ( ανά μετα-ανάλυση ), καρκίνο του μαστού ( σύμφωνα με ξεχωριστή μετα-ανάλυση ), παχυσαρκία, καρδιαγγειακές διαταραχές (βάσει άλλης έρευνας ) και  προβλήματα μνήμης.

Μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2020 στο mSphere χρησιμοποίησε μια τεχνική γενετικής αλληλουχίας για να καθορίσει τη μικροβιακή κοινότητα που βρέθηκε σε δείγματα κοπράνων από 22 ενήλικες. Τα αποτελέσματά τους υποδηλώνουν ότι η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού που προκαλείται από αλλαγές στα πρότυπα ύπνου επηρεάζει τη μικροχλωρίδα του ανθρώπινου εντέρου, ειδικά τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν τα μικρόβια.

Άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2022 στο Journal of Clinical Sleep Medicine εξέτασε τον ρόλο του μικροβιώματος του εντέρου στην υπνική άπνοια , μια κατάσταση που εμφανίζεται όταν ένα άτομο σταματά να αναπνέει, γεγονός που μπορεί να διαταράξει τον ύπνο και να αυξήσει τον κίνδυνο ασθένειας και θανάτου. Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα κοπράνων από 44 άτομα με υπνική άπνοια και 22 υγιή άτομα. Βρήκαν ότι τα άτομα με υπνική άπνοια έχουν διαφορετική μικροβιακή κοινότητα από τα άτομα χωρίς διαταραγμένο ύπνο στη μελέτη.

Μαζί, τα ευρήματα της έρευνας υποδηλώνουν ότι ο ύπνος και το μικροβίωμα του εντέρου συνδέονται όντως, αλλά δεν είναι ακόμα σαφές εάν το μικροβίωμα επηρεάζει τον ύπνο ή το αντίστροφο. Και οι ειδικοί λένε ότι η ενίσχυση της υγείας του μικροβιώματος είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει – και αν η βελτίωση του εντέρου σας μπορεί να διορθώσει προβλήματα ύπνου είναι μια ερώτηση χωρίς απλή απάντηση

Θα μπορούσαν τα πρεβιοτικά, τα προβιοτικά ή οι διατροφικές παρεμβάσεις να βοηθήσουν στη διόρθωση των προβλημάτων ύπνου;

Με μια λέξη: ίσως. Ωστόσο, μερικές από τις πιο πρόσφατες επιστήμες υποδηλώνουν ότι η αλλαγή του μικροβιώματος μας με υγιεινούς τρόπους δεν είναι τόσο απλή όσο η λήψη ενός προβιοτικού συμπληρώματος .

Τα προβιοτικά , τα ζωντανά βακτήρια που βρίσκονται στα τρόφιμα και τα συμπληρώματα, και τα πρεβιοτικά , τα τρόφιμα που τρώνε αυτά τα βακτήρια, είναι θρεπτικά συστατικά που παράγουν ευνοϊκές αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου.

Αυτή η ισχυρή σχέση μπορεί επίσης να επηρεάσει τον εγκέφαλο και τη συνολική συμπεριφορά. Μια κριτική που δημοσιεύτηκε το 2022 στο περιοδικό Sleep ανέλυσε τη βιβλιογραφία μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου, της λειτουργίας του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού συστήματος από τη γέννηση έως την τρίτη ηλικία σε σχέση με τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Η ανασκόπηση εξέτασε επίσης πώς διαφορετικές προσεγγίσεις, όπως τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά, μπορούν να ενισχύσουν το μικροβίωμα του εντέρου για να βελτιώσουν την υγεία του άξονα εγκεφάλου-έντερου-ανοσοποιητικού και να βελτιστοποιήσουν τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Τελικά, η ανασκόπηση διαπίστωσε ότι χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να εντοπιστεί ο κρίκος που λείπει που συνδέει το μικροβίωμα του εντέρου με την υγεία του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού καθώς και με τον υγιή ύπνο .

Επίσης, στα σκαριά βρίσκεται μια νέα κλινική δοκιμή που διερευνά τα οφέλη των πρεβιοτικών στους ανθρώπους. Η μελέτη PHAGE , που λαμβάνει χώρα στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Boulder, εξετάζει την επίδραση του PreforPro , ενός πρεβιοτικού συμπληρώματος που αποτελείται από ένα μείγμα βακτηριοφάγων (ένας ιός που παρασιτώνει τα βακτήρια), στην υποστήριξη των βακτηρίων του εντέρου των συμμετεχόντων. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατανέμονται τυχαία σε μία από τις δύο ομάδες θεραπείας — την ομάδα πρεβιοτικών ή εικονικού φαρμάκου.

Η μελέτη είναι διπλά τυφλή, επομένως ούτε οι συμμετέχοντες ούτε οι ερευνητές γνωρίζουν ποιος λαμβάνει το πρεβιοτικό ή το εικονικό φάρμακο. Η δοκιμή στοχεύει να κατανοήσει εάν το πρεβιοτικό βελτιώνει τα προφίλ βακτηρίων του εντέρου για να μειώσει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των γαστρεντερικώνσυμπτώματα. Αυτά τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια εξατομικευμένη προσέγγιση στα μείγματα πρεβιοτικών που θα μπορούσαν να βοηθήσουν άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου.

Ωστόσο, ενώ είναι πιθανό ότι η λήψη ενός προ- ή ενός πρεβιοτικού συμπληρώματος θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας του μικροβιώματος του εντέρου ενός ατόμου – και κατ’ επέκταση του ύπνου του – η Mayer λέει ότι το αποτέλεσμα δεν είναι καθόλου σίγουρο. Επισημαίνει επίσης ότι υπάρχει τεράστια διακύμανση από άτομο σε άτομο στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου για όλους μας, επομένως αυτό που λειτουργεί για ένα άτομο μπορεί να μην λειτουργεί για ένα άλλο. «Έχουμε να κάνουμε με ένα πολύ περίπλοκο οικοσύστημα που δεν κατανοούμε πλήρως», λέει.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι σχετική έρευνα υποδηλώνει ότι ένα υγιές μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για άτομα σε κρίσιμα για την ασφάλεια επαγγέλματα των οποίων η δουλειά τους περιορίζει  (όπως οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και τα μέλη του στρατού).

Η σύνθεση των βακτηρίων των κοπράνων ενός ατόμου αλλάζει όταν αυτό το άτομο στερείται ύπνου ή του ζητείται να τηρήσει ασυνήθιστα προγράμματα ύπνου-αφύπνισης. 

Είναι πρώτες μέρες στην εξερεύνηση της σχέσης μικροβιώματος-ύπνου από την ιατρική κοινότητα. Ας ελπίσουμε ότι μια μέρα ο γιατρός σας μπορεί να είναι σε θέση να προτείνει ένα ειδικά σχεδιασμένο προβιοτικό που μπορεί να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε καλύτερα και αυτό να γίνει σύντομα.

Η ΦΥΣΙΚΗ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΕΝΑ ΜΗ ΤΟΞΙΚΟ ΕΝΤΕΡΟ.

Στο μεταξύ, η Mayer προτείνει να κάνουμε πράγματα που γνωρίζουμε ότι προάγουν ένα υγιές έντερο, όπως η άσκηση και η διαχείριση του στρες . Η κατανάλωση φυσικών προβιοτικών τροφών – όπως το κεφίρ , το kimchee και το ξινολάχανο – μόνο καλό μπορούν να κάνουν και παρέχουν προστασία με ασφάλεια. «Κάθε ένα από αυτά έχει διαφορετικό συνδυασμό μικροβίων, οπότε αν τα συνδυάσετε ή τα κάνετε μέρος της ζωής και της ευεξίας σας τότε έχετε την καλύτερη ευκαιρία να επωφεληθείτε», λέει. Επίσης, οι άνθρωποι τρώνε αυτές τις τροφές εδώ και αιώνες, επομένως η ασφάλειά τους δεν αμφισβητείται, προσθέτει.

www.everydayhealth.com

https://www.pexels.com/el-gr/

Επιμέλεια Ζωή Κυροπούλου