Παρότι οι γιατροί και οι διαιτολόγοι υποστηρίζουν την ισορροπημένη διατροφή και το μέτρο αντί τις ριζοσπαστικές δίαιτες, τα αυστηρά πρωτόκολλα και οι στερητικές διατροφές συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται

Βίκυ Πασχάλη
Vegan, γλυκαιμικός δείκτης, detox: Τσεκάρουμε μερικές από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες

Συνεργάστηκε η δρ Ελένη Παπαγιαννίδου, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος, MMedSci (www.rebalance.gr).

Να χάσεις βάρος και να τρως πιο υγιεινά. Πιθανότατα πρόκειται για μια από τις πιο δημοφιλείς αποφάσεις και αλλαγές στη ζωή μας, που υποκινείται από μια βιομηχανία πολυεκατομμυρίων ευρώ που διακινεί shakes, μπάρες, υγιεινά γεύματα και σνακ και συμπληρώματα διατροφής. Και παρότι οι γιατροί και οι διαιτολόγοι υποστηρίζουν την ισορροπημένη διατροφή και το μέτρο αντί τις ριζοσπαστικές δίαιτες, τα αυστηρά πρωτόκολλα και οι στερητικές διατροφές συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται.

Στο Shape αξιολογούμε τις πιο δημοφιλείς μεθοδολογίες διατροφής, από το 1 (απόφυγε) έως το 3 (συστήνεται ιδιαίτερα). Ο βαθμός 2 αντιστοιχεί στο “δίκοπο μαχαίρι” και χρειάζεται προσωποποιημένη συμβουλή ειδικού.

Τσεκάρουμε μερικές γνωστές δίαιτες για να ξέρεις τι πραγματικά κάνει η καθεμία:

1.Δίαιτα χαμηλή σε σάκχαρα:
Η ζάχαρη είναι ο νέος διάβολος (καθώς τα κορεσμένα λιπαρά έχουν ξαναμπεί στο παιχνίδι) και θα πρέπει να την αποφεύγεις με κάθε κόστος. Ευθύνεται για την κακή διάθεση, τις ασθένειες και την αύξηση βάρους. Ωστόσο, μας γοητεύει. Όλα τα σάκχαρα, όταν οι αποθήκες μας σε γλυκογόνο είναι γεμάτες στο συκώτι, αποθηκεύονται ως λίπος στην κοιλιά, στους γλουτούς σου – και μένει εκεί. Δεν είναι εύκολο να την κόψεις για πολλούς λόγους, όπως το ότι επιδρά στη χημεία του εγκεφάλου επηρεάζοντας την ενέργεια και τη διάθεσή σου.

Η ετυμηγορία του Shape:  Η πρώτη σου σκέψη μπορεί να είναι πως αν δεν τρως ζάχαρη θα χάσεις βάρος, υπάρχει όμως ένα βασικό πρόβλημα: Πολλές φορές αντικαθιστούμε τη ζάχαρη με φυσικά σάκχαρα νομίζοντας πως μόνο η επιτραπέζια ζάχαρη βλάπτει την υγεία. Το θέμα είναι σαφώς πιο σύνθετο. Η μείωση τροφίμων με ζάχαρη και επεξεργασμένων υδατανθράκων, όπως το τυποποιημένο ψωμί και τα αναψυκτικά, συμβάλλει στη διατήρηση του βάρους και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως ο διαβήτης. “Ωστόσο, όταν μιλάμε για δίαιτα χαμηλή σε σάκχαρα αναφερόμαστε σε όλα τα σάκχαρα – και τα φυσικά. Και επειδή έχει σημασία όταν κάνουμε μια δίαιτα να γνωρίζουμε τις παγίδες που κρύβει, καλό είναι να ζητήσεις από διαιτολόγο να σε εκπαιδεύσει πώς να επιλέγεις σωστά τα σάκχαρα που κάνουν καλό σε εσένα” εξηγεί η διατροφολόγος δρ Ελένη Παπαγιαννίδου.

Δες επίσης: Να τρώω τροφές με λιπαρά πριν από την άσκηση;

2.Τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση

Η υπόσχεση: Τα προβλήματα βάρους ξεκινούν από το έντερο (πέψη, κατακράτηση υγρών και λιπών, φούσκωμα, προβλήματα κενώσεων, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου). Άρχισε να τρως τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως τουρσιά, ελιές, γιαούρτι, ψωμί με προζύμι, και θα χάσεις βάρος χωρίς να το καταλάβεις. Οι τροφές αυτές είναι γεμάτες με προβιοτικά, καλά βακτήρια που ενισχύουν τη φυσική λειτουργία του σώματος και, όταν το έντερό μας δουλεύει πιο αποτελεσματικά, η μείωση βάρους είναι αναπόφευκτη.

Η ετυμηγορία του Shape:  Γίνεται πολλή συζήτηση γύρω από τις τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση και τις προβιοτικές τους ιδιότητες. Οι τροφές αυτές αποτελούν εδώ και αιώνες μέρος της διατροφής μας και υπάρχει ένας μεγάλος κατάλογος με τα οφέλη τους για τον οργανισμό. Ωστόσο, δεν είναι πανάκεια και θα πρέπει να καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής. Οι διαιτολόγοι μιλούν για τη σημασία των καλών βακτηρίων στο έντερο και φαίνεται πως το μικροβίωμα του εντέρου παίζει ρόλο στην απώλεια του βάρους, αλλά, όπως όλα στη διατροφή, αποτελεί μόνο ένα κομμάτι στο παζλ.

3.Διατροφή χωρίς γλουτένη
Παλιά πιστεύαμε πως η διατροφή αυτή είναι μόνο για ανθρώπους με κοιλιοκάκη, σταδιακά όμως έχει διευρυνθεί, από ανθρώπους που νιώθουν λίγο φουσκωμένοι μετά από ένα πιάτο μακαρόνια (έκπληξη!) μέχρι εκείνους που θέλουν να χάσουν βάρος με έναν πιο εντυπωσιακό τρόπο.

Η ετυμηγορία του Shape:  Η διατροφή χωρίς γλουτένη συνιστάται αν πάσχεις από κοιλιοκάκη, τη νόσο που παρουσιάζεται στο λιγότερο από το 5% του πληθυσμού, ενώ περίπου ένα 30% των ανθρώπων με ευαισθησία στη γλουτένη θα μπορούσαν να επωφεληθούν από μια διατροφή χαμηλή –όχι χωρίς– σε γλουτένη. “Είναι μύθος πως η διατροφή χωρίς γλουτένη ισοδυναμεί με μια καλή δίαιτα. Αυτό δεν ισχύει και δε θα το συστήναμε σε ανθρώπους που δεν τη χρειάζονται. Επίσης, τα χωρίς γλουτένη τρόφιμα μόνο υγιεινά δεν είναι. Αντίθετα, πρόκειται για επεξεργασμένα τρόφιμα χαμηλότερης θρεπτικότητας, με πολλή ζάχαρη και φυτικά λιπαρά από τα αντίστοιχα με γλουτένη” τονίζει η ειδικός.

4.Διατροφή χαμηλή σε fodmap
Στη δίαιτα αυτήν περιορίζονται τροφές που περιέχουν συγκεκριμένα μόρια που δεν απορροφούν καλά κάποιοι άνθρωποι, όπως εκείνοι που πάσχουν από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, δυσαπορρόφηση φρουκτόζης, κοιλιοκάκη και δυσανεξία στη λακτόζη. Ωστόσο, υπάρχει μια τάση να χρησιμοποιείται ως δίαιτα μείωσης βάρους.

Τι σημαίνουν τα αρχικά της διατροφής αυτής; FODMAP είναι συστατικά ή τροφές που προτείνεται να αποφεύγεις ή να περιορίσεις: To F αντιστοιχεί στις τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση, το Ο στους ολιγοσακχαρίτες (σκόρδο σε μεγάλες ποσότητες, πράσο, κρεμμύδι, σιτάρι σε μεγάλες ποσότητες) και τους γαλακτοολιγοσακχαρίτες (φακές και φασόλια), το D στους δισακχαρίτες (λακτόζη και γαλακτοκομικά), το Μ στους μονοσακχαρίτες (μεγάλη ποσότητα φρουκτόζης – μέλι, μήλο, μάνγκο, αχλάδι, καρπούζι) και το Ρ στις πολυόλες (μήλο, βερίκοκο, νεκταρίνι, δαμάσκηνο, μανιτάρια και σορβιτόλη, μανιτόλη και μαλτιλόλη).

Η ετυμηγορία του Shape:  Συνιστάται για ανθρώπους με διατροφικές αλλεργίες ή δυσανεξίες και σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει κάποιος να φροντίζει να έχει υγιή πρόσληψη θρεπτικών ουσιών υιοθετώντας τις συστάσεις της διατροφής. Για όλους τους άλλους απλά δε συνιστάται, αφού αποκλείονται πολλές υγιεινές τροφές.

5.Vegan διατροφή
Η αυστηρή χορτοφαγία έχει πλέον φανατικούς οπαδούς. Οι vegan, σε αντίθεση με τους χορτοφάγους και τους ψαροφάγους, δεν αποφεύγουν μόνο το κρέας, αλλά οτιδήποτε συμπεριλαμβάνει τη συμμετοχή ενός ζώου: Έτσι, δεν τρώνε αβγά, γαλακτοκομικά ή μέλι. Προφανώς, η διατροφή αυτή είναι χαμηλή σε λιπαρά, ενώ συμπεριλαμβάνει άφθονους υδατάνθρακες.

Η ετυμηγορία του Shape: Να πώς θα κάνεις κάθε συνταγή vegan! (Ο απόλυτος vegan οδηγός)

Ενθαρρύνει την κατανάλωση πολλών φρούτων και λαχανικών, συνήθως είναι υψηλή σε φυτικές ίνες και βιταμίνη C και χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά. Από την άλλη πλευρά, ο αποκλεισμός βασικών διατροφικών ομάδων μπορεί να προκαλέσει διατροφικές ανεπάρκειες και συχνά δεν είναι βιώσιμη για πολύ καιρό. “Συνήθως δε συνιστούμε τη vegan διατροφή εξαιτίας των πολλών περιορισμών της: Όσοι την ακολουθούν χρειάζονται προσεκτικό σχεδιασμό με διαιτολόγο, καθώς αποκλείονται όλα τα ζωικής προέλευσης προϊόντα” επισημαίνει η ειδικός.

6.Αποτοξίνωση με χυμούς – detox
Ακούγεται ελκυστικό: Οι τοξίνες είναι κακές και οι χυμοί είναι γευστικοί. Σίγουρα δεν είναι κακό: Πρώτον, κάνεις κατά κάποιον τρόπο μια νηστεία – ο οργανισμός σου κάνει ένα διάλειμμα από τον κύκλο φαγητό-πέψη. Δεύτερον, προσλαμβάνεις ένα σωρό θρεπτικά συστατικά με τη μορφή των φρούτων και των λαχανικών. Πρόσθεσε στο μείγμα λίγη σπιρουλίνα, kale και άλλες πρασινάδες και έχεις ένα πραγματικό superfood στο ποτήρι.

Η ετυμηγορία του Shape: 1 Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορείς να “αποτοξινώσεις” το σώμα σου με χυμούς από φρούτα. Και μάλιστα αν υπερκαταναλώσουμε φρουκτόζη για πολλές μέρες από χυμούς φρούτων, ενδέχεται να κάνουμε μεγαλύτερη ζημιά στο συκώτι μας παρά καλό. Ο οργανισμός έχεις μηχανισμούς αποτοξίνωσης και το ιδανικό είναι να αποφεύγεις ό,τι επιβαρύνει συκώτι και νεφρά, όπως το αλκοόλ, κάποια φάρμακα και κακής ποιότητας φλεγμονώδη τρόφιμα. Η απώλεια βάρους, αν συμβεί, είναι παροδική και όχι λίπους, ενώ μπορεί να παρουσιάσεις δυσκοιλιότητα.

7.Δίαιτα paleo
Η paleo έχει ξεπεράσει σε δημοτικότητα κάθε δίαιτα. Μπορείς να τρως όσο κρέας θέλεις και οτιδήποτε συμπεριλαμβάνει γαλακτοκομικά, επεξεργασμένα έλαια ή κάποια δημητριακά, όπως το σιτάρι, είναι εκτός. Επιτρεπτές τροφές είναι οι ξηροί καρποί, τα λαχανικά, οι ρίζες, τα φρούτα και τα βιολογικά κρέατα. Η θεωρία είναι πως τρώμε όπως οι πρόγονοί μας στα σπήλαια και αντίστοιχα είμαστε αδύνατοι όπως εκείνοι.

Η ετυμηγορία του Shape: 1 Κάθε διατροφή με πολλούς περιορισμούς είναι δύσκολο να διατηρηθεί μακροχρόνια. Η συγκεκριμένη δίαιτα έχει κάποια θετικά αλλά και κάποια αρνητικά στοιχεία. Θα πρέπει να την προσεγγίσεις μόνο ως ένα πλαίσιο για να ανακαλύψεις κατά πόσο έχεις δυσανεξίες και όχι ως μια δίαιτα για απώλεια βάρους. “Αν, παρ’ όλ’ αυτά, θελήσεις να την ακολουθήσεις, κάν’ το με την καθοδήγηση διαιτολόγου ώστε να την προσαρμόσει στις δικές σου ανάγκες” σημειώνει η ειδικός.

Μοιραστείτε τα θέματα μας με τους φίλους σας. Γίνετε φίλοι μας και μπείτε στην κοινότητα μας♥

Ενημερώνετε πάντα τον γιατρό σας.

φωτό: /www.pexels.com