Τις τελευταίες δεκαετίες, υπάρχει αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον για τα πιθανά οφέλη του γιαουρτιού για την υγεία.
Η ιδέα ότι το γιαούρτι μπορεί να είναι καλό για την υγεία, δεν είναι καινούρια. Ινδικά χειρόγραφα που χρονολογούνται πριν από περίπου 8.000 χρόνια περιγράφουν τα οφέλη για την υγεία των γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση.

Τζουλιάννα Καρνέζη

Ομοίως, οι νομάδες των Τούρκων τον 11ο αιώνα χρησιμοποιούσαν γιαούρτι για τη θεραπεία της διάρροιας, των κραμπών και των ηλιακών εγκαυμάτων. Και ο Τζένγκις Καν τάισε τον στρατό του με γιαούρτι, πιστεύοντας ότι τους έκανε γενναίους.

Σε αυτό το άρθρο, αναλύσουμε τα αυξανόμενα στοιχεία ότι το γιαούρτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.

Τι περιέχει το γιαούρτι;
Το γιαούρτι είναι μια καλή πηγή πρωτεΐνης, με περίπου 8 γραμμάρια σε 100 γραμμάρια γιαούρτι. Περιέχει επίσης και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα και είναι μια καλή πηγή βιταμινών και μετάλλων, όπως το ασβέστιο.

Ένα άλλο σημαντικό συστατικό του γιαουρτιού είναι το μικροβιακό του φορτίο – μόνο μία μερίδα περιέχει δισεκατομμύρια βακτήρια. Τα πιο κοινά είδη στο γιαούρτι είναι ο Streptococcus thermophilus και ο Lactobacillus bulgaricus . Μπορεί όμως να περιλαμβάνει και άλλα, όπως L. acidophilus , Bifidobacterium bifidum , B. lactis , L. casei και L. rhamnosus .

Αν και ορισμένα βακτήρια σκοτώνονται στο εχθρικό, όξινο περιβάλλον του στομάχου σας, αρκετά φτάνουν στα πιο απομακρυσμένα τμήματα του παχέος εντέρου σας για να αλληλεπιδράσουν με το μικροβίωμα του εντέρου σας.

Γιαούρτι και διαβήτης
Με τα χρόνια, υπήρξε αρκετό ενδιαφέρον για τη σχέση μεταξύ γιαουρτιού και διαβήτη. Και μερικά από τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά.

Για παράδειγμα, μια ανασκόπηση από το 2017 εξέτασε 13 μελέτες που διερεύνησαν τις σχέσεις μεταξύ του γιαουρτιού και του διαβήτη τύπου 2. Συνολικά, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι η κατανάλωση γιαουρτιού μπορεί να προστατεύσει από την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 και ότι μπορεί να ενσωματωθεί σε ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο.

Εν τω μεταξύ, μια μετα-ανάλυση από το 2016 διερεύνησε τις σχέσεις μεταξύ των γαλακτοκομικών και του διαβήτη τύπου 2. Τα συμπεράσματα επισημαίνουν πιθανό ρόλο των γαλακτοκομικών τροφίμων, ιδιαίτερα του γιαουρτιού, στην πρόληψη του διαβήτη τύπου 2. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που κατανάλωναν 80 γραμμάρια γιαούρτι κάθε μέρα είχαν 14% χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη σε σύγκριση με άτομα που δεν έτρωγαν καθόλου γιαούρτι. Ωστόσο, δεν υπήρξαν περαιτέρω μειώσεις του κινδύνου σε υψηλότερες προσλήψεις, όταν οι άνθρωποι κατανάλωναν περισσότερα από 80 γρ. την ημέρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχουν εντοπίσει οφέλη όλες οι μελέτες. Για παράδειγμα, μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 59.000 μαύρες γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν βρήκε προστατευτικά αποτελέσματα του γιαουρτιού έναντι του διαβήτη τύπου 2.

Επίσης, οι αποδείξεις ότι το γιαούρτι μπορεί να ωφελήσει τους ανθρώπους που ήδη ζουν με διαβήτη είναι λιγότερο βάσιμες.

Μια ανασκόπηση εννέα μελετών διερεύνησε εάν το γιαούρτι επηρέαζε τα επίπεδα ινσουλίνης ή σακχάρου στο αίμα. Οι επιστήμονες αξιολόγησαν επίσης την αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτό συμβαίνει όταν τα κύτταρά σας δεν ανταποκρίνονται στην ινσουλίνη τόσο αποτελεσματικά, επομένως λιγότερη ζάχαρη μετακινείται από το αίμα σας στα κύτταρά σας. Συνολικά, οι συγγραφείς δεν βρήκαν στοιχεία ότι η κατανάλωση γιαουρτιού βελτίωσε οποιοδήποτε από τα παραπάνω.

Όμως αν και τα στοιχεία είναι ελλιπή, το γιαούρτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη για μερικούς ανθρώπους. Εάν ναι, πώς μπορεί να λειτουργήσει;

Πιθανές εξηγήσεις
Οι επιστήμονες έχουν διαφορετικές θεωρίες σχετικά με το πώς το γιαούρτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη. Παρακάτω, θα θίξουμε μερικά από αυτά.

Αποτροπή αύξησης βάρους
Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία δεν προκαλούν άμεσα διαβήτη τύπου 2, αλλά αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την πάθηση. Και μερικές μελέτες δείχνουν ότι το γιαούρτι σχετίζεται με μειωμένη αύξηση βάρους.

Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το ασβέστιο που περιέχει μπορεί εν μέρει να εξηγεί γιατί το γιαούρτι θα μπορούσε να προστατεύσει από την αύξηση βάρους.

Επίσης ίσως η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες του γιαουρτιού βοηθά στη διαχείριση του βάρους. Η πρωτεΐνη σας κρατά χορτάτους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, επομένως μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τη συνολική πρόσληψη τροφής.

Ωστόσο, μελέτες που συνδέουν το γιαούρτι με μειωμένη αύξηση βάρους εντοπίζουν μόνο μια συσχέτιση και όχι την αιτία. Έτσι, και άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να εμπλέκονται, όχι μόνο το γιαούρτι.

Επίσης, η μείωση της αύξησης βάρους σε αυτές τις μελέτες ήταν μικρή – ίσως όχι αρκετή για να κάνει τη διαφορά στον κίνδυνο για διαβήτη.

Λοιπόν, τι άλλο μπορεί να παίζει ρόλο;

Επηρεάζεται η ινσουλίνη. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το ασβέστιο μπορεί να επηρεάσει άμεσα την ινσουλίνη. Εξηγούν ότι τα υψηλότερα επίπεδα ασβεστίου στα κύτταρα μπορεί να ενθαρρύνουν την απελευθέρωση ινσουλίνης. Η απελευθέρωση περισσότερης ινσουλίνης θα μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και ενδεχομένως θα προστατεύσει από τον διαβήτη τύπου 2.

Επίσης, η κατανάλωση γιαουρτιού σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα δύο ενώσεων, που ονομάζονται πεπτίδιο 1 που μοιάζει με γλυκαγόνο και πεπτίδιο YY. Και τα δύο μειώνουν την όρεξη και επηρεάζουν το μεταβολισμό της γλυκόζης, επομένως θα μπορούσαν επίσης να παίξουν κάποιο ρόλο.

Αυτές οι θεωρίες είναι όλες καλές, αλλά οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη ποιος είναι ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων που κάνει τη διαφορά.

Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι το γιαούρτι δεν είναι η μόνη τροφή που περιέχει ασβέστιο και πρωτεΐνες. Η κατανάλωση γάλακτος σχετίζεται επίσης με αυξημένα επίπεδα πεπτιδίου 1 που μοιάζει με γλυκαγόνη και πεπτιδίου YY.

Ωστόσο, σε πολλαπλές μελέτες, το γιαούρτι βρίσκεται στην κορυφή όσον αφορά την πρόληψη του διαβήτη. Το ερώτημα λοιπόν είναι: Τι το ιδιαίτερο έχει το γιαούρτι, σε σύγκριση με το γάλα ή το τυρί;

Τι ξεχωρίζει το γιαούρτι;
Το ζωντανό γιαούρτι περιέχει προβιοτικά και αυτό μπορεί να είναι το μυστικό για τα προστατευτικά αποτελέσματα του, σε σύγκριση με άλλα γαλακτοκομικά.

Στο σώμα μας υπάρχουν τρισεκατομμύρια μικροοργανισμοί γνωστοί συλλογικά ως μικροβίωμα του εντέρου. Οι επιστήμονες έχουν συνδέσει αυτές τις μικροσκοπικές μορφές ζωής με πολλές πτυχές της υγείας και των ασθενειών. Και υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατανάλωση γιαουρτιού μπορεί να αλλάξει το μικροβίωμα του εντέρου σας με θετικό τρόπο.

Πώς θα μπορούσαν όμως τα βακτήρια στο έντερο σας να επηρεάσουν τον διαβήτη; Υπάρχουν πολλές αποδείξεις, αλλά οι επιστήμονες εξακολουθούν να προσπαθούν να τις συνδυάσουν.

Διαβήτης και βακτήρια του εντέρου

Το πρώτο είναι ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν μικροβιακή δυσβίωση του εντέρου . Σε γενικές γραμμές, η δυσβίωση σημαίνει ότι το μικροβίωμα του εντέρου δεν είναι σε ισορροπία και αυτό επηρεάζει αρνητικά την υγεία. Η δυσβίωση μπορεί να σημαίνει ότι έχετε λιγότερα “φιλικά” βακτήρια και περισσότερα “επιβλαβή” βακτήρια.

Έτσι, μπορούμε να φανταστούμε ότι εφόσον το γιαούρτι προάγει τα «φιλικά» βακτήρια του εντέρου, θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει και τον κίνδυνο για διαβήτη. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν τα βακτήρια του εντέρου προκαλούν διαβήτη ή εάν οι αλλαγές που σχετίζονται με τον διαβήτη – όπως διαφορετικές διατροφικές συνήθειες – οδηγούν σε αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου.

Η σχέση πιθανότατα υπάρχει και προς τις δύο κατευθύνσεις και ορισμένες μελέτες σε ποντίκια προσφέρουν συναρπαστικές πληροφορίες. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη , οι ερευνητές μετέφεραν περιττώματα, που περιείχαν βακτήρια του εντέρου, από ένα υγιές ποντίκι σε ένα ποντίκι με διαβήτη. Μετά τη μεταφορά, το διαβητικό ποντίκι είχε βελτιωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη και τα επίπεδα φλεγμονής του μειώθηκαν.

Έτσι, «αναβαθμίζοντας» το μικροβίωμα του εντέρου του ποντικιού, τα σημάδια του διαβήτη βελτιώθηκαν. Αν και λειτουργεί σε ποντίκια, αυτό σίγουρα δεν σημαίνει ότι θα λειτουργήσει στους ανθρώπους, αλλά είναι συναρπαστικό.

Διαβήτης και φλεγμονή
Ένα άλλο σκέλος είναι η φλεγμονή, η οποία συνδέεται στενά με τον διαβήτη. Ο ακριβής ρόλος της φλεγμονής στον διαβήτη είναι ασαφής, αλλά ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι βλάπτει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη, επιδεινώνοντας σταθερά την κατάσταση.

Ένα υγιές μικροβίωμα του εντέρου σχετίζεται με μειωμένη φλεγμονή και ένα μη ισορροπημένο μικροβίωμα σχετίζεται με αυξημένη φλεγμονή. Έτσι, για άλλη μια φορά, εάν το γιαούρτι ωφελεί το μικροβίωμα του εντέρου σας, θα μπορούσε να μειώσει τη φλεγμονή και, επομένως, να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη- ενδεχομένως.

Σίγουρα όλα τα παραπάων δεν αποδεικνύουν ότι το γιαούρτι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, αλλά δείχνουν πώς μπορεί να είναι δυνατό. Υπογραμμίζουν επίσης τους πολύπλοκους δεσμούς μεταξύ των τροφίμων, των βακτηρίων του εντέρου, της φλεγμονής και της υγείας. Οι επιστήμονες μόλις αρχίζουν να εξερευνούν πώς όλα αυτά δένονται μεταξύ τους.

Είτε όμως η τακτική κατανάλωση γιαουρτιού μειώνει τον κίνδυνο για διαβήτη είτε όχι, το γιαούρτι μπορεί σίγουρα να αποτελεί μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής.

Μοιραστείτε τα θέματα μας με τους φίλους σας. Γίνετε φίλοι μας και μπείτε στην κοινότητα μας♥

Ενημερώνετε πάντα τον γιατρό σας.