Το φάρμακο για τον διαβήτη σεμαγλουτίδη έχει γίνει πρόσφατα μια μοντέρνα θεραπεία απώλειας βάρους. Αλλά όπως κάθε φάρμακο, υπάρχουν μειονεκτήματα – και δυνητικά σοβαρές παρενέργειες.

Ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ το πιστώθηκε για τη δραματική απώλεια βάρους του. Ιστότοποι διασημοτήτων ισχυρίζονται ότι πολλοί περισσότεροι A-listers το χρησιμοποιούν για να παραμείνουν περιποιημένοι. Και το TikTok είναι γεμάτο από influencers που επιδεικνύουν τις εκπληκτικές λήψεις τους πριν και μετά, επιδεικνύοντας την απώλεια βάρους τους μετά τη χρήση του.

Τι είναι αυτό; Ένα φάρμακο που ονομάζεται σεμαγλουτίδη, το οποίο πωλείται με διαφορετικές εμπορικές ονομασίες, συμπεριλαμβανομένου του Ozempic, που εγκρίθηκε το 2017 για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και του Wegovy, εγκρίθηκε μόλις πέρυσι για απώλεια βάρους.

Ο θόρυβος σχετικά με αυτά τα φάρμακα έχει δημιουργήσει έλλειψη και των δύο , σύμφωνα με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, η οποία αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες—προκαλώντας ανησυχία στους ασθενείς με διαβήτη που βασίζονται στο Ozempic για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα τους. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτά δεν είναι θαυματουργά φάρμακα—και ότι υπάρχουν κίνδυνοι να τα πάρετε εκτός της προβλεπόμενης χρήσης τους.

Εδώ είναι τι πρέπει να γνωρίζετε για τη σεμαγλουτίδη, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου λειτουργίας και των κινδύνων.

Ποια είναι η επιστήμη πίσω από το φάρμακο;
Η σεμαγλουτίδη βοηθά στη μείωση του σακχάρου στο αίμα μιμούμενος μια ορμόνη που εκκρίνεται φυσικά όταν καταναλώνεται φαγητό, λέει η Ariana Chao , επίκουρη καθηγήτρια στη Σχολή Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια και ιατρική διευθύντρια στο Κέντρο Βάρους και Διατροφικών Διαταραχών του σχολείου . Αυτό το φάρμακο, που χορηγείται με ένεση, βοηθά τους ανθρώπους να αισθάνονται χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, βοηθά στη ρύθμιση της όρεξης και μειώνει την πείνα και τις λιγούρες.

( Πώς τα ψυχεδελικά φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν με το άγχος, την κατάθλιψη και τον εθισμό .)

Υπάρχει σημαντική ζήτηση για το φάρμακο. Το 2019, περισσότερο από το 11 τοις εκατό του πληθυσμού διαγνώστηκε με διαβήτη, ενώ περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα ενήλικες ταξινομήθηκαν ως παχύσαρκοι το 2020.

Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 έχουν συχνά διαταραχές στην ινσουλίνη, μια ορμόνη που βοηθά στη διάσπαση της τροφής και στη μετατροπή της σε καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιήσει το σώμα, λέει ο Chao. Η σεμαγλουτίδη δίνει σήμα στο πάγκρεας να δημιουργήσει περισσότερη ινσουλίνη και επίσης μειώνει τη γλυκαγόνη, η οποία βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, αλλά οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το Ozempic δεν έχει εγκριθεί για αυτόν τον σκοπό, αν και η σεμαγλουτίδη σε υψηλότερη δόση (Wegovy) έχει εγκριθεί.

Το Wegovy είναι το πρώτο φάρμακο από το 2014 που εγκρίθηκε για χρόνια διαχείριση βάρους. Η διαφορά μεταξύ των δύο φαρμάκων είναι ότι το Wegovy χορηγείται σε υψηλότερη δόση σεμαγλουτίδης από το Ozempic. Οι κλινικές δοκιμές του Wegovy έδειξαν μεγαλύτερη απώλεια βάρους αλλά μόνο ελαφρώς μεγαλύτερες βελτιώσεις στον γλυκαιμικό έλεγχο σε σύγκριση με το Ozempic, λέει ο Chao.

Ο FDA βλέπει το Ozempic και το Wegovy ως δύο διαφορετικά φάρμακα για διαφορετικές χρήσεις. Ο Chao λέει ότι πολλές ασφαλιστικές εταιρείες καλύπτουν το Ozempic για διαβήτη, αλλά δεν καλύπτουν το Wegovy για την παχυσαρκία – ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προκατάληψης βάρους στην υγειονομική περίθαλψη. Γι’ αυτό ορισμένοι ιατροί χρησιμοποιούν τις δύο δόσεις κάπως εναλλακτικά, καθώς η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2 είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι – η παχυσαρκία είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Όπως κάθε φάρμακο, μπορεί να υπάρχουν μειονεκτήματα.

Οι πιο συχνές παρενέργειες είναι γαστρεντερικά προβλήματα, όπως ναυτία, δυσκοιλιότητα και διάρροια, λέει ο Chao – και πιο σπάνια, παγκρεατίτιδα, νόσος της χοληδόχου κύστης και διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

Η Angela Godwin, νοσοκόμα και κλινική επίκουρη καθηγήτρια στο NYU Rory Meyers College of Nursing, εξηγεί ότι οι πρόσφατες αναφορές για ακραίους εμετούς και γαστροπάρεση (καθυστερημένη κένωση του στομάχου) είναι αναμενόμενες.

Γαστροπάρεση «απλώς σημαίνει ότι το φαγητό είναι περισσότερο στο στομάχι σας, κάτι που σας κάνει να αισθάνεστε χορτάτοι περισσότερο», εξηγεί.

Η ναυτία είναι μια από τις μεγαλύτερες παρενέργειες φαρμάκων όπως το Ozempic και το Wegovy, και αυτό μπορεί πάντα να οδηγήσει σε εμετό, λέει ο Godwin. Τον Ιούνιο , η Αμερικανική Εταιρεία Αναισθησιολόγων συνέστησε στους ασθενείς να σταματήσουν να παίρνουν αυτά τα φάρμακα πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να αποφύγουν την εισρόφηση και τον έμετο.

«Κανονικά, από την εμπειρία μου, είναι ανεκτό», λέει. «Αλλά υπάρχουν στιγμές που ρωτάω [τους ασθενείς], “Λοιπόν, τι συνέβη;” Και [λένε] έφαγαν πάρα πολύ και έφαγαν πολύ γρήγορα. Και τότε ναι, το σώμα θα κάνει εμετό, γιατί απλά δεν μπορεί να ανεχθεί τόσο πολύ φαγητό πια.»

Αυτά τα φάρμακα έχουν μελετηθεί εκτενώς , αλλά η σχετικά πρόσφατη έγκρισή τους σημαίνει ότι οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της μακροπρόθεσμης λήψης τους.

( Έτσι πρέπει να πετάξετε τα φάρμακα που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ή έχουν λήξει .)

Η συνέχιση της έρευνας μας βοηθά να κατανοήσουμε περισσότερα σχετικά με το τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι σταματούν να παίρνουν αυτά τα φάρμακα – κάτι που πολλοί μπορεί να αναγκαστούν να κάνουν εν μέσω των τρεχουσών ελλείψεων. Η έρευνα υποδηλώνει ότι η διακοπή της χρήσης αυτού του φαρμάκου θα μπορούσε να αναγκάσει τους ασθενείς να ξαναπάρουν βάρος, ειδικά εάν δεν έκαναν αλλαγές στον τρόπο ζωής.

«Σε όλες σχεδόν τις μελέτες απώλειας βάρους, εξαρτάται πραγματικά από τη βάση σας», λέει ο ενδοκρινολόγος του Stanford Sun Kim . «Οι προσπάθειές σας στον τρόπο ζωής θα καθορίσουν πόσο βάρος θα χάσετε. Εάν έχετε τα θεμέλια σας όπως φαγητό, άσκηση και ύπνο, θα τα πάτε καλά». Εάν όχι, μπορεί να ανακτήσετε έως και το 20 τοις εκατό του βάρους που χάνετε ετησίως.

Αυτά τα φάρμακα μπορεί επίσης να είναι απίστευτα ακριβά, ειδικά χωρίς ασφάλιση. Η Kim λέει ότι ένα στυλό έγχυσης μπορεί να κοστίσει περισσότερα από 1.000 $.

Τι σημαίνει η χρήση αυτού του φαρμάκου εκτός ετικέτας;
Η χρήση ενός φαρμάκου εκτός ετικέτας σημαίνει τη χρήση του με τρόπο διαφορετικό από τον προορισμό του και τον εγκεκριμένο από τον FDA σκοπό του, ο οποίος μπορεί να μην είναι ασφαλής ή αποτελεσματικός. Το Ozempic έχει εγκριθεί μόνο για διαβητικούς τύπου 2 και το Wegovy έχει εγκριθεί μόνο για ασθενείς με ΔΜΣ άνω του 30 ή 27 εάν έχουν συννοσηρότητα που σχετίζεται με το βάρος, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση.

«Δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν εάν αυτό το φάρμακο θα είναι αποτελεσματικό ή ωφέλιμο για όσους δεν πληρούν τα κριτήρια από τις εγκεκριμένες από την FDA ενδείξεις ετικέτας, όπως τα άτομα με ΔΜΣ χαμηλότερο από 27», λέει ο Τσάο. «Δεν γνωρίζουμε επίσης τις παρενέργειες ή τους κινδύνους σε αυτούς τους πληθυσμούς – θα μπορούσαν να υπάρχουν άγνωστες φαρμακευτικές αντιδράσεις. Αυτά τα φάρμακα δεν προορίζονται για γρήγορη λύση».

( Πώς ονομάζονται τα φάρμακα 😉

Ακόμα κι αν πληροίτε τα κριτήρια, οι ειδικοί προειδοποιούν να μην προσπαθήσετε να προμηθευτείτε το φάρμακο χωρίς ιατρική συνταγή ταξιδεύοντας σε χώρες που δεν το χρειάζονται.

“Όταν το φάρμακο δεν χρησιμοποιείται υπό την επίβλεψη ενός παρόχου υγειονομικής περίθαλψης, τότε μπορεί να γίνει κακή χρήση”, λέει ο Chao. «Μπορεί να υπάρξουν πιο σοβαρά ανεπιθύμητα συμβάντα».

Ο Godwin λέει ότι οι πρόσφατες αναφορές για ακραίους εμετούς και γαστροπάρεση είναι μια υπενθύμιση ότι οι ασθενείς πρέπει να προγραμματίζουν τακτικές εξετάσεις με το γιατρό τους όταν λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα.

«Νομίζω ότι είναι τόσο δημοφιλές τώρα που οι επαγγελματίες μπορεί να μπουν στον πειρασμό να συνταγογραφούν πιο ελεύθερα και μετά ίσως να μην παρακολουθούν τους ασθενείς τόσο συχνά», λέει.

Οι ασθενείς δεν πρέπει να αυξάνουν τη δόση του Ozempic χωρίς την έγκριση του γιατρού — κάτι που είναι δυνατό επειδή υπάρχουν πολλαπλές δόσεις σε μία συσκευή τύπου πένας. «Θα μπορούσαν σίγουρα να έχουν πολλές κακές παρενέργειες, επειδή δεν είχαν τιτλοδοτήσει ακόμα σε αυτό το επίπεδο», λέει ο Godwin. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί για το Wegovy, το οποίο διατίθεται σε συσκευασία τεσσάρων στυλό μιας δόσης.

Ο Robert Gabbay , επικεφαλής επιστημονικός και ιατρικός υπεύθυνος της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας, δήλωσε ότι ο οργανισμός ανησυχεί «πολύ» για την έλλειψη Ozempic.

«Το φάρμακο ήταν ένα σημαντικό εργαλείο για τα άτομα με διαβήτη», λέει. «Όχι μόνο μειώνει τη γλυκόζη στο αίμα και το βάρος, αλλά έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα καρδιαγγειακά συμβάντα – καρδιακές προσβολές – μια από τις κύριες αιτίες θανάτου για όσους ζουν με διαβήτη».

Μια τελευταία λύση;
Ωστόσο, η Kim λέει ότι η συνταγογράφηση φαρμάκων όπως το Ozempic και το Wegovy σε ασθενείς που αναζητούν απεγνωσμένα μια νέα προσέγγιση στην απώλεια βάρους μπορεί να την κάνει να αισθάνεται «σαν υπερήρωας». Μέχρι τη στιγμή που οι ασθενείς έρχονται σε αυτήν, έχουν δοκιμάσει συχνά μεθόδους όπως το Weight Watchers και ακολουθώντας τις συμβουλές των διαιτολόγων. Σε αυτή την περίπτωση, λέει, φάρμακα όπως το Ozempic και το Wegovy μπορούν να είναι μια εξαιρετική επιλογή.

«Αυτό που βρίσκω είναι ότι μερικές φορές καθώς γίνονται επιτυχημένοι στο να χάσουν βάρος, τροφοδοτεί τον τρόπο ζωής τους και μετά είναι σε θέση να είναι πιο δραστήριοι», λέει η Kim. «Είναι δύσκολο να χάσεις βάρος. Το εβδομήντα πέντε τοις εκατό του πληθυσμού των ΗΠΑ είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Αισθάνομαι ότι δεν πρέπει να το συγκρατήσουμε αν αυτό μπορεί να βοηθήσει».

Ο Chao συμφωνεί ότι αυτά τα φάρμακα είναι μια καλή εναλλακτική λύση για όσους δεν μπορούν να χάσουν το 5 τοις εκατό του σωματικού τους βάρους εντός περίπου τριών μηνών από την αλλαγή του τρόπου ζωής τους. Ωστόσο, συνιστά να δοκιμάσετε αυτές τις προσεγγίσεις πριν στραφείτε στη φαρμακευτική αγωγή.

Οι ασθενείς θα πρέπει «να βεβαιωθούν ότι εστιάζουν σε ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο, μειώνοντας τις θερμίδες, καθώς και αυξάνοντας τη σωματική δραστηριότητα», λέει. «Είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι ακόμα κι αν παίρνουν το φάρμακο, δεν είναι μια εύκολη διέξοδος: Θα πρέπει ακόμα να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους».

Σημείωση του συντάκτη: Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά τον Οκτώβριο του 2022 και ενημερώθηκε τον Αύγουστο του 2023 για να αντιμετωπίσει νέες αναφορές παρενεργειών.

www.nationalgeographic.com

Έλαιο στρουθοκάμηλου (σβήσιμο ρυτίδων λαιμού)

www.pexels.com

Μοιραστείτε τα θέματα μας με τους φίλους σας. Γίνετε φίλοι μας και μπείτε στην κοινότητα μας♥

Το Ozempic είναι ένα σοβαρό φάρμακο με σοβαρούς κινδύνους. Τι πρέπει να γνωρίζετε πριν το αποφασίσετε.