Μετριασμός του άγχους, καλλιέργεια σχέσεων και κατανάλωση «φυτικής βάσης»: οι 9 κανόνες για τη μακροζωία, σύμφωνα το λεγόμενο «Power 9».

Η ιδέα αυτή δεν είναι κάτι καινούργιο: η μακροζωία είναι μια φιλοδοξία που μας ενώνει όλους, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο, εθνικότητα ή γεωγραφική θέση. Και ο τρόπος ζωής μας, καθοριστικός σε ό,τι αφορά τη μακροζωία (σύμφωνα με μια μελέτη από τη Δανία, μόνο το 20% του προσδόκιμου ζωής μας καθορίζεται από τη γενετική), δεν μας βοηθά να φτάσουμε στον στόχο.

Περνάμε πάρα πολλές ώρες καθισμένοι (όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες η καθιστική ζωή, είναι το νέο κάπνισμα) μπροστά σε οθόνες φορητών υπολογιστών και smartphone, ενώ το fast food κυριαρχεί στη διατροφή μας.

Στις μεγάλες πόλεις, η μοναξιά είναι επιδημία: στο Βερολίνο ένα στα δυο σπίτια φιλοξενεί μόνο ένα άτομο, ενώ στις ΗΠΑ το 80% των ενηλίκων έχει βιώσει μοναξιά. Και διάφορες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η απομόνωση είναι εξίσου επιβλαβής με το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα. Η ανθρώπινη επαφή γίνεται η νέα πολυτέλεια.

Στις λεγόμενες Μπλε Ζώνες του πλανήτη, όμως, εκείνες όπου οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και καλύτερα και η συγκέντρωση των αιωνόβιων είναι η υψηλότερη στον κόσμο, ο τρόπος ζωής είναι εκ διαμέτρου αντίθετος.

Το The Blue Zones, Lessons for Living Longer from the People Who’ve Lived the Longest, το μπεστ σέλερ του εξερευνητή και δημοσιογράφου του National Geographic Dan Buettner, μας το εξηγεί. ‘Ενα βιβλίο που ορίζεται ως «πρέπει να διαβαστεί αν θέλουμε να παραμείνουμε νέοι».

Εντοπίστηκαν περιοχές του κόσμου όπου οι άνθρωποι ζουν καλύτερα και περισσότερο, όπως το νησί της Οκινάουα στην Ιαπωνία, η περιοχή Barbagia στη Σαρδηνία όπου είναι γεμάτη άνδρες άνω των 100 ετών, το νησί της Ικαρίας στην Ελλάδα όπου οι χρόνιες ασθένειες και η γεροντική άνοια είναι ελάχιστες. Η χερσόνησος Nicoya στην Κόστα Ρίκα είναι γεμάτη από ανθρώπους ενενήντα χρονών και στην καλιφορνέζικη κοινότητα των Seventh Day Adventists ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τον μέσο Αμερικανό.

Ο Buettner έχει ταυτιστεί με την ομάδα γιατρών, ανθρωπολόγων, δημογράφων και επιδημιολόγων, σε μια σειρά συνηθειών του τρόπου ζωής και το λεγόμενο ** Power 9 **: απλοί κανόνες συμπεριφοράς που θα μπορούσαν να είναι τα σωστά συστατικά για την τέλεια συνταγή για μακροζωία. Κάτι το οποίο θα πρέπει να υιοθετήσουμε άμεσα, μιμούμενοι τους κατοίκους των blue zones: να ζήσουμε έστω και 10 χρόνια περισσότερο, και με πιο υγιεινό τρόπο, φροντίζοντας τη σωματική, αλλά και την ψυχική υγεία.

Αυτό μπορεί να σημαίνει να μην περιμένετε να πάτε στο γυμναστήριο, να παρακολουθήσετε ένα διαδικτυακό μάθημα ή να κάνετε ένα άθλημα, για να κινηθείτε. Σε κοινότητες όπου οι άνθρωποι ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, το περιβάλλον τους ωθεί ή μάλλον τους αναγκάζει να παραμείνουν ενεργοί.

Και αν στη ζωή μας, όπου τα πάντα είναι κοντά, δεν χρειάζεται να πάμε στην πηγή για να πάρουμε νερό, μπορούμε ωστόσο να αφήσουμε το αυτοκίνητο στο γκαράζ, να αγνοήσουμε τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να πάμε στο γραφείο με τα πόδια ή με ποδήλατο, περπατώντας τις σκάλες ή πηγαίνοντας το σκυλί του γείτονα στο πάρκο.

Εν ολίγοις, βρείτε την ευχαρίστηση να κινείστε ελεύθερα, και πιθανώς στη φύση. Και στο σπίτι, αν πιάσετε τον εαυτό σας να θέλει κάποιο “guilty” snack προσπαθήστε αντ’αυτού να κάνετε γυμναστική.

Προσδιορίστε το σκοπό της ζωής σας

Έχετε ακούσει για το Ikigai, την ιαπωνική τεχνική για τον εντοπισμό ενός λόγου ζωής που μπορεί να καθοδηγήσει τις μέρες μας και να μας κάνει να σηκωθούμε από το κρεβάτι το πρωί με έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο;

Η έννοια, ή «plan de vida» είναι επίσης ένα από τα μυστικά μακροζωίας των κατοίκων της χερσονήσου Nicoya στην Κόστα Ρίκα. Είναι καιρός λοιπόν να υιοθετήσουμε αυτή την τεχνική: η γνώση του στόχου μας μπορεί να μας δώσει άλλα 7 χρόνια ζωής, λέει ο Buettner. Πώς να το αναγνωρίσετε; Κοιτάζοντας μέσα μας και προσδιορίζοντας τι μας αρέσει, σε τι είμαστε καλοί, τι είναι καλό για την κοινότητα και τι μας επιτρέπει να κερδίζουμε τα προς το ζην: και εξάγοντας από αυτές τις κατηγορίες μια δραστηριότητα που βοηθά τους άλλους και μας κάνει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας. Και η ζωή παίρνει μια πιο φωτεινή απόχρωση.

Μετριάστε το άγχος
Γιατί είναι πιο εύκολο να το λέμε παρά να το κάνουμε. Ζούμε σε μια κοινωνία που μας βάζει υπό συνεχή πίεση, τόσο σε προσωπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο (βλ. την απειλή της κλιματικής αλλαγής και τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις). Το άγχος οδηγεί σε χρόνια φλεγμονή, ευνοϊκό έδαφος για ασθένειες. Το μυστικό, που αποκαλύπτει ο Buettner, είναι να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας τελετουργικά κατά του στρες, όπως οι κάτοικοι των blue zones. Και αν οι νησιώτες της Ικαρίας παίρνουν έναν απογευματινό ύπνο και οι κάτοικοι της Οκινάουα αφιερώνουν ένα μέρος του χρόνου στη μνήμη των θανόντων αγαπημένων προσώπων, εμείς μπορούμε να υιοθετήσουμε το τελετουργικό του απεριτίφ με παρέα, όπως οι αιωνόβιοι της Σαρδηνίας. Ή μια συνεδρία διαλογισμού ή γιόγκα μέσα στην ημέρα μας. Ή απλά πηγαίνετε μια βόλτα ή κάντε μια μεγάλη κουβέντα με έναν φίλο. Και τα επίπεδα κορτιζόλης πέφτουν.

Ο κανόνας του 80%
Από την άλλη πλευρά, οι γιατροί και οι διατροφολόγοι το έλεγαν πάντα: το να σταματήσετε να τρώτε όταν δεν είστε πλήρως χορτάτοι, αλλά όταν έχετε φτάσει μόνο το 80% της χωρητικότητάς σας, είναι μια αποδεδειγμένη μέθοδος για τη μακροζωία. Πώς να το εξασκήσουμε; Οι κάτοικοι του νησιού της Οκινάουα απαγγέλλουν ένα αρχαίο κονφουκιανικό μάντρα, “hara hachi bu”, πριν από τα γεύματα. Μπορούμε να προσπαθήσουμε να τρώμε πιο αργά και με επίγνωση (και όχι μπροστά στον υπολογιστή ή όρθιοι στο μπαρ) και να μασάμε, όπως συστήνουν οι ειδικοί, κάθε μπουκιά τουλάχιστον 20-30 φορές, ώστε το σήμα κορεσμού να φτάσει στους γευστικούς κάλυκες στον εγκέφαλό μας. Και προσπαθήστε να μην τρώτε πολύ το βράδυ όπως κάνουν οι κάτοικοι των μπλε ζωνών.

Προσαρμόστε μια φυτική διατροφή

Το μήνυμα είναι ομόφωνο: οι γιατροί συμφωνούν ότι η υιοθέτηση μιας διατροφής που ευνοεί τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για την πρόληψη ποικίλων παθολογιών, συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Και, όπως αναφέρει το The Human League, μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν στη Νορβηγία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υιοθέτηση μιας φυτικής διατροφής, πλούσιας σε δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηρούς καρπούς, φρέσκα φρούτα και λαχανικά μπορεί να προσθέσει 10 χρόνια στη ζωή μας. Η διατροφή των υπεραιωνόβιων της μπλε ζώνης, αποκαλύπτει ο Buettner, αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από όσπρια όπως μαύρα φασόλια, adzuki, σόγια, φακές και φάβα. Και το κρέας καταναλώνεται μόνο 5 φορές το μήνα. Ας το σημειώσουμε.

Κρασί; Ναι, αλλά με μέτρο

Στις μπλε ζώνες, αποκαλύπτει ο Buettner, πίνουν ντόπιο και γνήσιο κρασί, αλλά με μέτρο. Και όσοι πίνουν το πολύ δύο ποτήρια κόκκινο κρασί την ημέρα, όπως οι αιωνόβιοι από τη Σαρδηνία, φαίνεται ότι μπορούν να ζήσουν περισσότερο από εκείνους που είναι ολοζώντανοι. Επιτακτική ανάγκη για παρέα με φίλους ή οικογένεια: η ευχαρίστηση και η αίσθηση της ζεστασιάς και του ανήκειν ίσως φέρνουν περισσότερα οφέλη στην υγεία από τις πολυφαινόλες του ίδιου του κρασιού.

Ανήκετε σε μια κοινότητα

Όσοι ανήκουν σε μια θρησκευτική κοινότητα, οποιασδήποτε ονομασίας ή τύπου, και συμμετέχουν τακτικά σε τελετουργικές τελετές, ζουν 4 έως 14 χρόνια περισσότερο από εκείνους που δεν ανήκουν σε καμία κοινότητα. Αν λοιπόν για παράδειγμα η ανάγνωση είναι το πάθος σας, εγγραφείτε σε μια λέσχη βιβλίου και αν αγαπάτε τα ζώα, γίνετε μέλος μιας ομάδας που τα προστατεύει: η λίστα είναι ατελείωτη. Φτάνει να ανήκουμε κάπου, να νιώθουμε μέρος μιας φυλής, μιας ομάδας.

Δώστε προτεραιότητα στην οικογένεια
Οι κάτοικοι των μπλε ζωνών κυριολεκτικά κρατούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα: πράγμα που σημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι γονείς ζουν κοντά, ή ακόμα και στο σπίτι με τα παιδιά τους, και τα παιδιά μεγαλώνουν με τους γονείς και τους παππούδες τους, σε μια οικογενειακή κοινότητα ευεργετική για τη σωματική και ψυχική υγεία ενηλίκων και παιδιών (μεγαλώνοντας με παππούδες και γιαγιάδες, τα παιδιά αρρωσταίνουν λιγότερο, αποκαλύπτει ο Buettner). Στη συνέχεια, τα ζευγάρια τείνουν να παραμένουν πιστά για όλη τους τη ζωή, μια πρακτική που προφανώς μπορεί να παρατείνει την ύπαρξή τους κατά τουλάχιστον 3 χρόνια.

Καλλιεργήστε φιλίες
Οι φιλίες είναι σαν τα φυτά, πρέπει να τα φροντίζουμε και να τα καλλιεργούμε, αλλά συχνά στην πολυάσχολη ζωή μας η συνάντηση με φίλους γίνεται πραγματική πολυτέλεια και η λεγόμενη κοινωνική ζωή λαμβάνει χώρα κυρίως στο διαδίκτυο. Εν ολίγοις, θα μπορούσαμε να έχουμε εκατοντάδες φίλους στο διαδίκτυο και κανέναν να συνομιλήσουμε στην πραγματική ζωή. Ωστόσο, είναι απαραίτητο για την ψυχική υγεία να διατηρείται μια πλούσια και ενεργή κοινωνική ζωή, και όχι μόνο στο Facebook ή το Instagram. Οι κάτοικοι του νησιού της Οκινάουα δημιουργούν τα λεγόμενα «moais», ομάδες 5-8 στενών φίλων, που υπόσχονται να είναι φίλοι για μια ζωή, και στηρίζουν ο ένας τον άλλον σε όλη τους την ύπαρξη, όπως μας λέει ο Buettner. Είναι η περίπτωση που και εμείς αρχίζουμε να επιλέγουμε υποψηφίους για το «moai» μας.

vogue.gr

unsplash.com

Έχεις συνέχεια κρύα πόδια; Οι πιθανές αιτίες και τι να κάνεις για αυτό