Τα ενδεικτικά σημάδια μιας ορμόνης του στρες που πρέπει να γνωρίζεις

Τον τελευταίο καιρό, οι αναζητήσεις στο Διαδίκτυο για «κορτιζόλη» αυξάνονται.

Την περασμένη εβδομάδα, για παράδειγμα, το κλειδί αναζήτησης «πώς να μειώσετε την κορτιζόλη» ήταν το τέταρτο πιο δημοφιλές στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την Google. Τι είναι όμως ακριβώς η κορτιζόλη;

Και γιατί η αύξηση των επιπέδων της φαίνεται να προκαλεί τόσο μεγάλη ανησυχία στους χρήστες του Διαδικτύου;

Κορτιζόλη: τι είναι και ποια είναι η χρήση της
Στην πραγματικότητα, όλοι χρειαζόμαστε αυτήν την ορμόνη που παράγεται από τα επινεφρίδια και είναι απαραίτητη για τις μεταβολικές διεργασίες που περιλαμβάνουν υδατάνθρακες, λιπίδια και πρωτεΐνες -δηλαδή συμβάλλει στη μεταμόρφωση των τελευταίων και στη χρήση της ενέργειάς τους στην κατασκευή των κυττάρων του σώματός μας-, καθώς και στη διατήρηση της σταθερής πίεσης, ενώ ελέγχει τη συγκέντρωση του σακχάρου στο αίμα και ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ωστόσο, η κορτιζόλη είναι επίσης γνωστή ως «ορμόνη του στρες», και αυτό συμβαίνει επειδή παράγεται με ώθηση από το νευρικό σύστημα ως απόκριση στην αύξηση της έντασης στην οποία υπόκειται το σώμα μας. Δεδομένου ότι η τελευταία χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, η κορτιζόλη ευνοεί την αύξηση της παρουσίας λιπών στο αίμα και την αύξηση της γλυκαιμίας, δηλαδή την τιμή της συγκέντρωσης γλυκόζης στο αίμα.

Σε στρεσογόνες καταστάσεις, η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη απελευθερώνονται επίσης στο σώμα μαζί με την κορτιζόλη και αυτά τα τρία στοιχεία, συνδυασμένα, οδηγούν σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία ευνοεί την αύξηση της εγρήγορσης, της αντιδραστικότητας και της φυσικής απόδοσης.

Η σκοτεινή πλευρά της κορτιζόλης
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το σώμα χαλαρώνει μόλις περάσει η φάση του στρες, με συνέπεια τη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης. Ωστόσο, εάν το άγχος παραταθεί ή γίνει χρόνιο, μπορεί να βρεθείτε με τα επίπεδα κορτιζόλης στα ύψη, η οποία έχει βλαβερές επιπτώσεις στο σώμα σας.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν γνωρίζουμε πάντα ότι το σώμα μας βιώνει μια αγχωτική κατάσταση. Ωστόσο, οι πολύ υψηλές τιμές κορτιζόλης μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα, η αναγνώριση των οποίων αποτελεί το πρώτο, θεμελιώδες βήμα για την ανάληψη δράσης.

Υπερβολικό λίπος στην περιοχή της κοιλιάς
Το παρατεταμένο άγχος μπορεί να μας οδηγήσει να τρώμε περισσότερο από όσο χρειάζεται ή να καταναλώνουμε λάθος τροφές. Η αύξηση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς, λοιπόν, μπορεί να είναι ένδειξη όχι μόνο του γεγονότος ότι δεν ακολουθούμε σωστή διατροφή, αλλά και υπερβολικής παρουσίας κορτιζόλης στο σύστημα.

Όπως είδαμε, μάλιστα, σε στιγμές στρες η κορτιζόλη προκαλεί αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, προκειμένου να μας παρέχει την απαραίτητη ενέργεια για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Τώρα, αν μας κυνηγούσε μια τίγρη, είναι σαφές ότι αυτή η ένεση γλυκόζης θα μας βοηθούσε να τρέξουμε πιο γρήγορα, αλλά αν το άγχος δεν είναι σωματικό αλλά μάλλον ψυχολογικό, δεν καίμε αρκετή ενέργεια και η γλυκόζη που υπάρχει στο αίμα τείνει να αποθηκεύεται ή να μετατρέπεται σε λίπος, το οποίο, δυστυχώς, συσσωρεύεται γύρω από την κοιλιά.

Προβλήματα ύπνου
Η υπερβολική παρουσία κορτιζόλης στο σώμα μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα πρότυπα ύπνου. Επομένως, η δυσκολία στον ύπνο και/ή η τάση να ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να υποδηλώνει ότι τα επίπεδα αυτής της ορμόνης είναι πολύ υψηλά. Μια υγιής καμπύλη κορτιζόλης θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα το πρωί, τα οποία σταδιακά μειώνονται μέχρι να φτάσουν στο ελάχιστο πριν τον ύπνο. Αντίθετα, μια κακώς ευθυγραμμισμένη καμπύλη έχει υψηλές τιμές ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ανησυχία και να σας εμποδίσει να κοιμηθείτε αρκετά.

Πρησμένο πρόσωπο
Ακριβώς όπως η αύξηση της κοιλιάς, το πρήξιμο του προσώπου μπορεί να οφείλεται στη δράση της κορτιζόλης, η οποία ενθαρρύνει το σώμα να συσσωρεύσει λίπος στα πλαϊνά του προσώπου. Η υπερβολική παρουσία αυτής της ορμόνης μπορεί επίσης να προκαλέσει το σώμα να συγκρατήσει νερό στην υποδόρια περιοχή. Ένα πρησμένο πρόσωπο μπορεί επομένως να είναι ένδειξη ότι είμαστε στρεσαρισμένοι. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα του συνδρόμου Cushing, το οποίο συνήθως προκαλείται από την υπερβολική παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια ή από την πρόσληψή της μέσω παρατεταμένης χρήσης φαρμάκων όπως τα κορτικοστεροειδή.

Δυσκολία επούλωσης
Εάν κοψίματα, μώλωπες ή πόνος δεν δείχνουν σημάδια επούλωσης ή βελτίωσης, η υπερβολική κορτιζόλη μπορεί να είναι η αιτία. Υψηλότερα επίπεδα αυτής της ορμόνης στην πραγματικότητα, σε σύγκριση με τον κανόνα, αναστέλλουν την παραγωγή μορίων που ονομάζονται κυτοκίνες, υπεύθυνα για την ενεργοποίηση της διαδικασίας επούλωσης του σώματος και την άμβλυνση της φλεγμονής. Προσθέστε σε αυτό τη φλεγμονώδη απόκριση που προκαλεί η ίδια η υπερβολική παραγωγή κορτιζόλης, δεν είναι περίεργο που το σώμα αγωνίζεται να επουλώσει τις πληγές του.

Συνεχές πρήξιμο
Οι επιδράσεις της κορτιζόλης στο αίμα στοχεύουν πάντα στην επιβράδυνση ζωτικών λειτουργιών που δεν είναι άμεσα απαραίτητες, υπέρ εκείνων που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση μιας επικείμενης απειλής, η οποία είναι η αιτία της κατάστασης άγχους. Μία από τις πρώτες διαδικασίες που επηρεάζονται είναι η πεπτική. Η υψηλή παρουσία κορτιζόλης στο σώμα, στην πραγματικότητα, αναστέλλει το πνευμονογαστρικό νεύρο, που είναι υπεύθυνο για την αποστολή μηνυμάτων στο πεπτικό σύστημα που προωθούν χρήσιμους μηχανισμούς για την πέψη των τροφών, συμπεριλαμβανομένης της εντερικής περισταλτικής ή ακούσιες κινήσεις του βλεννογόνου του στομάχου και των εντέρων . Έτσι, το σώμα μας δυσκολεύεται να αφομοιώσει και να απορροφήσει σωστά την τροφή και αυτό προκαλεί φούσκωμα, αέρια και φλεγμονές στην κοιλιά. Προσθέστε σε αυτό την προαναφερθείσα σχέση μεταξύ κορτιζόλης και κατακράτησης νερού, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει στο συνεχές πρήξιμο.

Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή

Για να μειώσετε τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα, θα πρέπει να τρώτε μικρά και συχνά γεύματα (περίπου κάθε 3 ώρες), να μην παραλείπετε ποτέ το πρωινό, να τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά και να λαμβάνετε υψηλές ποσότητες ωμέγα 3, λιπαρών οξέων που περιέχονται σε ψάρια όπως ο σολομός και οι σαρδέλες. (να περιλαμβάνεται στη διατροφή τουλάχιστον 2 ή 3 φορές την εβδομάδα). Ωστόσο, τα γλυκά και οι υδατάνθρακες με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη πρέπει να αποφεύγονται.

Κάντε κάποια σωματική δραστηριότητα
Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να είναι χρήσιμη όταν έχετε υψηλή κορτιζόλη, αρκεί να επιλέξετε τον σωστό τύπο και να την εξασκείτε με μέτρο, καθώς οι υπερβολικές σωματικές προσπάθειες αυξάνουν την παραγωγή κορτιζόλης. Γυμναστική όπως η γιόγκα, το pilates και το barre είναι ιδανικές επιλογές.

www.youweekly.gr

unsplash.com

Έλαιο στρουθοκάμηλου (σβήσιμο ρυτίδων λαιμού)